Nên xét lại động cơ dù là làm việc thiện.

Khi làm việc tốt với một tư tưởng không trong sạch, một tâm trạng mong cầu cái gì đó thì cũng mất đi rất nhiều ý nghĩa.

Con người vốn có lòng tham, có dục vọng, có lòng mong cầu ao ước. Dù một việc tốt như xây chùa, đúc tượng, thỉnh kinh nhưng nếu làm với một tư tưởng không trong sạch, một tâm trạng mong cầu cái gì đó thì cũng mất đi rất nhiều ý nghĩa rồi. Điều này có thể giải thích rằng khi làm bất cứ điều gì, người ta thường có một động cơ hay nguyên nhân nào đó thúc đẩy. Dù nguyên nhân này đúng hay sai, tốt hay không tốt thì nó cũng tạo ra một thành kiến bao trùm lên mọi sự, khiến người trong cuộc ít khi nào sáng suốt.

Một kẻ buôn bán lúc nào cũng chỉ nghĩ về vấn đề lời lỗ, chi thu. Một học giả lúc nào cũng chỉ tìm cách thu thập kiến thức và lý luận sao cho hợp lý. Do đó họ thường bị chính cái thành kiến kia chi phối nên khó có thể nhìn sự kiện một cách toàn diện và chính xác. Trong khi đó một người đứng ngoài, không bị thành kiến chi phối, có thể nhìn thấy sự việc một cách vô tư hoàn toàn hơn.

Cũng như thế, trong vũ trụ có những xếp đặt huyền bí, những định luật thiên nhiên mà những người còn đắm nhiễm bởi dục vọng hay tham sân si không thể biết được. Vì thế tầm mắt của họ rất giới hạn, ví như người sống trong thung lũng, bốn bề là núi cao thì chỉ có thể nhìn thấy những gì đã xảy ra trong phạm vi của thung lũng đó mà thôi.

Nhưng nếu họ leo lên được đỉnh núi thì không những họ có thể quan sát mọi việc trong thung lũng một cách rõ rệt, chính xác mà còn mở rộng tầm mắt ra khắp nơi nữa. Thiền định chính là môn học giúp người ta phóng rộng tầm mắt để hiểu biết các định luật bất biến của vũ trụ.

Ngọc sáng trong hoa sen.