Khám phá kiến trúc chùa Khmer ở Hà Nội

PGĐS – Chùa Khmer xây dựng tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây – Hà Nội) là công trình đặc sắc trong kiến trúc của người Khmer, được coi là biểu tượng của nền văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng của dân tộc Khmer.

Trong đời sống văn hóa của người Khmer, ngôi chùa là một tập hợp toàn vẹn các yếu tố quy hoạch, kiến trúc, nghệ thuật tạo hình, điêu khắc trang trí. Hầu như mọi sinh hoạt của đồng bào đều diễn ra tại chùa, từ việc học, tu tập đến sinh hoạt cộng đồng, địa điểm tổ chức các lễ hội truyền thống. Chùa Khmer là một biểu tượng văn hóa ẩn chứa và phô diễn những giá trị tốt đẹp trong nền văn hóa Khmer.

Chùa Khmer xây dựng tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô (Sơn Tây – Hà Nội) có quy mô lớn, hòa hợp với thiên nhiên, theo lối kiến trúc truyền thống.

Không gian văn hóa này bảo lưu nhiều giá trị văn hóa truyền thống đã được lưu truyền qua nhiều thế hệ người Khmer.

Công trình kiến trúc này là nơi đồng bào Khmer tới Thủ đô giới thiệu với cộng đồng các dân tộc anh em những giá trị đặc sắc trong nền văn hóa lâu đời của dân tộc mình.

Đặc điểm nổi bật trong kiến trúc của chùa Khmer đều có hệ thống tượng, phù điêu trang trí từ những bức tường bao cho đến chính điện.

Các môtíp trang trí hoa văn của người Khmer trên công trình tạo tác rất tinh tế và công phu, tính thẩm mỹ cao.

Các vị thần có hình dáng dữ dằn, thường được gọi là Chằn, rắn thần Naga năm đầu được trang trí ngay trước cổng chùa hoặc quanh chính điện. Những bức tượng đều ẩn chứa thông điệp về quyền năng giáo hóa cái ác thành cái thiện của đức Phật.

Các điển tích trang trí trên các tường bao chính điện, đều ngầm định hướng tới ý nghĩa hướng thiện, tôn vinh Phật pháp.

Hệ thống tượng phù điêu được đặt quanh tường bao, trên các cột đỡ mái, mang hình tượng về các tiên nữ hoặc chim thần Krud, linh vật rắn Naga của người Khmer thể hiện quyền năng hay truyền bá đạo pháp khắp mọi nơi.

Hầu hết mọi sinh hoạt của người Khmer đều diễn ra ở chùa, từ việc học, tu tập đến các lễ hội truyền thống như: Lễ Choi Chnam Thmay, lễ Ok Om Bok, lễ Dolta…